De nieuwe wisselexpositie in het Grebbelinie Bezoekerscentrum is gereed. In de naam ‘Op de grens van vrijheid’ zit het hoofdverhaal waarin de Grebbelinie een prominente rol speelt. Waar een groot deel van Nederland de vlag al had uitgehangen, vormde de Grebbelinie de grens tussen het bevrijde en bezette gebied. Het westen moest nog een bitterkoude oorlogs-winter doorstaan, voor de Canadees-Britse opmars de linie bereikte.
Fotoplaten
In de wisselexpositie hangt een selectie van bijzondere, bekende en onbekende foto’s uit de bevrijdingsperiode. Bij iedere foto hangt een korte beschrijving met de plaatsaanduiding tussen Rhenen en Spakenburg. Naast levendige foto’s van binnenrollende Sherman-tanks en juichende menigten, zien we ook de keerzijde: ernstig beschadigde woonkernen, de aanhouding van een NSB’er, de graven van geallieerde militairen. De foto’s zijn mooier dan voorheen uitgelicht met spots. Dankzij een subsidie van het Vfonds kon geïnvesteerd worden in de verlichting.
Voorwerpen met een verhaal.
Dankzij bruiklenen en giften van bezoekers zijn veel bijzondere objecten zichtbaar. Ze vertellen allemaal over de gevolgen van de bezetting en de offers die gebracht werden voor de bevrijding. De sabel van een gesneuvelde Nederlandse militair uit 1940 ligt niet ver van een pentekening van een gevangen genomen officier, die de oorlogsjaren vanaf 1942 in een kamp moest doorbrengen. Hij schilderde het uitzicht vanuit zijn kamer. Een bordje ‘Joden niet gewenscht’ geeft aan hoe de bewegingsvrijheid van Joden vanaf 1941 steeds verder werd beperkt. Een revolver van een geallieerde tankcommandant en een Brodie-helm getuigen naast andere objecten van de bevrijding. Een animatie van de bevrijding toont hoe Renswoude na felle gevechten in geallieerde handen viel.
Memorabilia
De bevolking wilde het bijzondere moment van de bevrijding vastleggen en blijvend herdenken. Talloze wandborden, theelepels, blikken trommels en munten werden gemaakt door burgers én overheid om dit nooit meer te vergeten. Een selectie is meegenomen in de wisseltentoonstelling in een aparte vitrine.
Een nationale geschiedenis in de Gelderse Vallei
In het bezoekerscentrum is veel meer te zien over de geschiedenis van de linie. In de vaste expositie zijn extra vitrines geplaatst, die samen met film, animaties en veldtelefoons vertellen over de verdediging van Nederland tussen Spakenburg en Rhenen. Het bezoekerscentrum is 6 dagen per week open en nodigt uit om te wandelen en fietsen in de linie. De fietsroutes liggen in de museumwinkel klaar. Eén van de nieuwe routes (met QR-code) voert langs bevrijdingsmonumenten en locaties, waaronder de Ginkelse Heide in Ede, waar het Airborne Monument staat.