Kapitein Schrikkel
In de winkel van het Grebbelinie Bezoekerscentrum worden al enige jaren bouwplaten van kazematten verkocht. Het betreft de modellen die in werkelijkheid in de Grebbelinie zijn gebouwd, zoals de zogenaamde ‘stekelvarkens’ met 3 en 7 schietgaten in de schalen 1:35, 1:48, 1: 72 en 1:87.
Nieuw zijn een tweetal kazematten met een speciaal camouflagepatroon, die bedacht zijn door maskeringsofficier Schrikkel. Volgens deze kapitein waren er twee mogelijkheden om een kazemat minder te laten opvallen: camoufleren óf maskeren. Bij de eerste mogelijkheid ging de kazemat op in zijn omgeving, bij de tweede mogelijkheid was het militaire bouwwerk wel te zien, maar moest de vijand het idee krijgen dat het iets anders was; een bloemenstalletje bijvoorbeeld, of een kiosk.
De getoonde kazemat boven betreft een S3a kazemat met ruitpatroon. Dit patroon is op veel kazematten teruggevonden in de Grebbelinie in Amersfoort en Leusden. Ook in de verlengde Grebbelinie in de Neder-Betuwe werd dit patroon veel gebruikt.
Het Grebbelinie Bezoekerscentrum heeft geen verzendafdeling, alle artikelen worden in de winkel aan de balie verkocht. Een mooie aanleiding om het winkelbezoek te combineren met de expositie, een wandeling of het terras van de Grebbelounge!
Kapitein Schrikkel
Uniform sergeant Groeneveld
Dankzij medewerking van bruikleengever Bert-Jan Dierink uit Diepenheim kon een fraai uniform tijdelijk in de expositie worden geplaatst. Het uniform past goed bij de extra aandacht voor de gemeente Rhenen in 2022.
Het uniform staat op naam van sergeant Willem Groeneveld uit Almelo, oorspronkelijk deel uitmakend van een tirailleurscompagnie. Na zijn grote verlof in 1933 kwam deze kantoorbediende opnieuw op in augustus 1939 om te worden ingedeeld bij een mitrailleur compagnie, MC-III-19 R.I. Zijn speciale functie was menagemeester: hij hield zich als onderofficier dus bezig met de voeding van genoemde compagnie. In een verslag van een regimentsgenoot wordt gemeld dat sergeant Groeneveld als tevens als (vervangend) fourier werd aangesteld om kleding en uitrusting te verzorgen. Het was een veelzijdig militair: van het embleem op zijn mouw is af te lezen dat hij een buitengewoon geoefend granaatwerper was. De stellingen van dit regiment lagen gedeeltelijk achter de inundaties van de Grift bij Achterberg.
Na de gevechten op 12 en 13 mei loopt de sergeant met vele andere militairen via Elst naar Amerongen, waar ze warm eten krijgen. Met fietsen voert de tocht via Cothen naar Fort Honswijk, waar duizenden militairen waren samengepakt. Sergeant Groeneveld werd krijgsgevangen gemaakt als het Duitse leger arriveert. Ze lopen weer terug naar het verwoeste Rhenen en zien Duitse en Nederlandse gesneuvelden liggen langs de weg. Ze lopen door naar Arnhem en Westervoort om daar op de trein te stappen naar Duitsland.
Op 9 juni 1940 keerde Willem Groeneveld terug uit krijgsgevangenschap.
Wisselexpositie Militairen in Rhenen
Jaarlijks besteedt het Grebbelinie bezoekerscentrum extra aandacht aan één specifieke gemeente langs de linie. Na Renswoude is dat in 2022 Rhenen. De wisselexpositie is om meer dan één reden bijzonder.
Het bezoekerscentrum bestaat sinds 2017 en wordt bijna wekelijks bezocht door familie van de militairen die hebben gestreden in de meidagen van 1940. Dat levert niet alleen tal van indrukwekkende verhalen op, maar ook veel tastbare of bijna tastbare foto’s, documenten en voorwerpen, die een plek krijgen in de expositie. Met bijna tastbaar wordt gedoeld op de digitale kopieën uit fotoalbums, die door medewerkers van het centrum worden bewaard en bestudeerd.
Een selectie uit deze albums is gebruikt om vergrotingen te maken en een beeld te bieden van de jongens die in 1940 het land moesten verdedigen. Onbevangen, vrolijk en lachend naar de fotograaf, niet wetend van het naderend onheil dat volgde op de mobilisatieperiode. De 16 foto’s zijn destijds soms voorzien van een kruisje wanneer de zoon of broer gemarkeerd moest worden op een groepsfoto en steeds vergezeld van een kort bijschrift in de wisselexpositie. In alle gevallen zijn het militairen die in Rhenen waren ingekwartierd of hebben gevochten in de gemeente Rhenen.
In twee vitrines zijn tevens bodemvondsten geplaatst die een relatie hebben met Rhenen en/of de strijd op de Grebbeberg. De wisselexpositie is tot minimaal september 2022 te zien in het Grebbelinie Bezoekerscentrum.
Voor de culturele partners en alle gemeenten die het centrum steunen zijn de fotoseries na afloop (tijdelijk) beschikbaar voor toekomstige tentoonstellingen in musea, bibliotheken, cultuurhuizen en openbare gebouwen. In 2021 maakten we een soortgelijke fototentoonstelling over Renswoude in de Grebbelinie.
Wilt u meer weten over dit aanbod? Stuur een bericht via het contactformulier!
Kunstroute door de Grebbelinie
Het kunstenaarscollectief Stichting Landoog heeft 12 kunstwerken gemaakt, die een verhaal vertellen over het rampjaar 1672. In dat jaar wist de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een aanval van Frankrijk af te slaan door het stellen van inundaties in de Oude Hollandse Waterlinie. Daarmee hadden waterlinies hun waarde weliswaar bewezen, maar werd duidelijk dat er een extra linie nodig was om de inundaties tijdig in gereedheid te kunnen brengen: dat werd de Grebbelinie in de Gelderse Vallei.
De route start bij het Grebbelinie Bezoekerscentrum en voert over dijkjes en langs de aarden verdedigingswerken in Renswoude. Gratis routekaarten zijn verkrijgbaar in de winkel van het bezoekerscentrum en in het folderbakje bij de ingang van het fort. De route is ongeveer 10 km lang.
I am text block. Click edit button to change this text. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
I am text block. Click edit button to change this text. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.